کدک های VoIP چیست و چگونه بر کیفیت صدای تماس تأثیر می گذارند؟

با رشد تکنولوژی، استفاده از خدمات تلفن همراه و اینترنت در سراسر جهان به صورت گسترده‌ای افزایش یافته است. برای این کار، بسیاری از افراد از خدمات VoIP (Voice over Internet Protocol) برای برقراری تماس های تلفنی استفاده می کنند.

VoIP یک فناوری است که برای انتقال صدا از طریق شبکه های اینترنت استفاده می شود. با استفاده از VoIP، صدای شما تبدیل به داده های دیجیتالی میشود و سپس از طریق شبکه های اینترنت به مقصد ارسال می‌گردد.

اما برای انتقال صدای شما با استفاده از VoIP، باید از کدک (Codec) استفاده کنید. کدک ها به عنوان یک نرم افزار، بسته های دیتا صوتی را فشرده می کنند و سپس آن ها را از طریق شبکه های اینترنت منتقل می نمایند.

با توجه به اینکه در حال حاضر کدک های VoIP بسیاری در دسترس هستند، اصول کیفیت صدای تماس در VoIP باید به درستی انجام شود. در این مقاله، به بررسی انواع کدک های VoIP و تأثیر آن ها بر کیفیت صدای تماس می پردازیم.

کدک های VoIP چیست؟

کدک (Codec) در واقع یک نرم‌افزار است که بسته‌های داده صوتی را فشرده می‌کند تا از طریق شبکه‌های اینترنت منتقل شوند و سپس در مقصد با استفاده از کدک دیگری از فشردگی خارج می‌شوند تا به صورت صوتی قابل دسترسی باشند.

تکنولوژی VoIP که مخفف عبارت Voice over Internet Protocol است، جهت برقراری تماس تلفنی با استفاده از شبکه‌های اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این فرایند، صدا تبدیل به داده‌های دیجیتالی می‌شود و سپس با استفاده از کدک مناسب، فشرده می‌شود تا از طریق شبکه‌های اینترنت منتقل شود. در مقصد، با استفاده از کدک دیگری داده‌های فشرده شده باز فشرده می‌شوند تا به صورت صوتی دریافت شوند.

هر یک از کدک‌های VoIP مزایا و معایب خود را دارند. برای مثال، کدک G.711 به عنوان یکی از محبوب‌ترین کدک‌های VoIP برای تماس های تلفنی با کیفیت بالا استفاده می‌شود. اما در عین حال، فشرده سازی انجام شده توسط این کدک بسیار کم است و از پهنای باند بیشتری نسبت به کدک‌های دیگر استفاده می‌کند.

در مقابل، کدک‌های دیگری مانند G.729، فشرده سازی بیشتری را انجام می‌دهند و از پهنای باند کمتری استفاده می‌کنند. اما در عوض، کیفیت صدای تماس با استفاده از این کدک‌ها پایین است.

به علاوه، برخی از کدک‌های VoIP مانند Opus از امکاناتی مانند کاهش نویز و تنظیمات جانبی دیگر نیز برخوردار که به‌طور خاص بهبود کیفیت صدا در شرایط نامساعد شبکه را فراهم می‌کنند.

علاوه بر موارد گفته شده، نحوه تنظیم پارامترهای کدک نیز می‌تواند بر کیفیت صدا تأثیر بگذارد. برای مثال، تنظیمات میزان کمپرسیون، کمک می کند که کدک بهترین حالت فشرده‌سازی را انجام دهد. اما در عین حال، تغییر در تنظیمات کدک ممکن است باعث کاهش کیفیت صدا و ایجاد نویز در صدا گردد.

به علاوه، کیفیت شبکه نیز می‌تواند بر کیفیت صدا تأثیر بگذارد. اگر اتصال اینترنت شما ضعیف باشد، بسته‌های دیتا ممکن است توسط شبکه از دست بروند یا به طور نامناسب دریافت شوند. این موضوع باعث تأخیر و قطعی در ارتباط شما با مخاطب شما می‌شود که با تنظیم صحیح کدک و مشخصات شبکه قابل کاهش است.

اصول کیفیت صدا

امروزه، یک سیستم VoIP قابل اطمینان برای میلیون‌ها شرکت به ابزاری اساسی تبدیل شده است. بنیان ارتباطات تجاری عالی، وفاداری است - به همین دلیل کیفیت صدای تلفن در این خصوص نقش اساسی را ایفا می کند.

اما قبل از بحث درباره پردازش صدا، بهتر است با اصطلاحات رایج مرتبط با کیفیت صدا آشنا شویم.

نرخ نمونه‌ - که به عنوان فرکانس نمونه‌برداری نیز از آن یاد می شود، به تعداد نمونه‌های صوتی اشاره دارد که در هر ثانیه دریافت می‌شوند. هر چه نرخ نمونه‌برداری بالاتر باشد، کیفیت صدا هم بالاتر خواهد بود.

بیت‌رِیت - میزان داده‌هایی که به صوت تبدیل می‌شوند را بیان می دارد. بیت‌رِیت صوتی به معنی ثبت اطلاعات صدای بیشتر در هر ثانیه است. به طور کلی، بیت‌رِیت بالاتر کیفیت صدای بهتری را نشان می‌دهد.

پهنای باند - پهنای باند میزان سرعت دریافت یا ارسال دیتا است. از طری، نرخ انتقال تعداد نمونه‌هایی است که در هر ثانیه انتقال داده می‌شوند.

در واقع، هر چقدر هم صدای شما استثنایی باشد، اگر بیت‌رِیت پایینی داشته باشید، طرف مقابل صدای شما را به خوبی نخواهد شنید.

چگونه HD Voice کیفیت تماس را بهبود می بخشد

HD Voice یک تکنولوژی جدید در VoIP است که باعث بهبود کیفیت صدا در تماس های تلفنی می شود. با استفاده از HD Voice، فرکانس های بیشتری در طیف فرکانس های تلفنی انتقال داده می شوند. با این کار، اشکالات و اشتباهات در صدای تماس کاهش پیدا می کند و کیفیت صدای تماس به طور قابل توجهی بهبود می یابد.

HD Voice تکنولوژیی است که بر روی دو باند صوتی متمرکز می شود: باند گسترده و باند باریک. برای باند باریک، فرکانس های بالای 3400 هرتز به طور قابل توجهی افزایش می یابد. برای باند گسترده، با استفاده از یک باند پهن تر، فرکانس های بیشتری تلفیق می شوند، که نتیجه آن بهبود کیفیت صدا است.

استفاده از HD Voice در تماس های تلفنی می تواند به تفاوت قابل توجهی در کیفیت صدا منجر شود و تماس های تلفنی را به تجربه ای بی نظیر تبدیل نماید.

سه نوع کدک VoIP

کدک‌های صوتی برای رمزگذاری و فشرده سازی صدا در VoIP استفاده می‌شوند. در ادامه سه نوع کدک معروف را توضیح خواهیم داد:

G.711

این کدک یکی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین کدک‌های VoIP است. این کدک برای فشرده سازی صدای آنالوگ و استفاده در شبکه‌های VoIP توسعه داده شده است. این کدک از الگوریتم فشرده‌سازی لینیر (Linear Predictive Coding) استفاده می‌کند و کیفیت صدای بالایی دارد. با این حال، این کدک برای انتقال بر روی شبکه‌های با پهنای باند محدود مناسب نیست، زیرا نسبت به سایر کدک‌ها، داده‌های بیشتری را انتقال می‌دهد.

G.722 HD

این کدک با استفاده از فشرده سازی با کیفیت بالا تلاش می‌کند تا کیفیت بالای صدای مکالمه را در VoIP به ارمغان آورد. این کدک به صورت گسترده در برنامه‌های تلفن همراه و سیستم‌های اداری استفاده می‌شود. با استفاده از G.722 HD، صدا با کیفیت بالا و واضحتری منتقل می‌شود، به طوری که به نظر می‌رسد همانند صدای واقعی است.

G.729

این کدک برای استفاده در شبکه‌های با پهنای باند محدود توسعه داده شده است و یکی از پرکاربردترین کدک‌های VoIP محسوب می‌شود. با استفاده از G.729، حجم داده‌های ارسالی بسیار کاهش می‌یابد و صدایی با کیفیت قابل قبول ارائه می‌شود. با این حال، با توجه به فشرده‌سازی بالای داده‌ها، کیفیت صدا کمی پایین‌تر از دو کدک دیگر است.

سازماندهی کدک های VoIP

این کدک برای استفاده در شبکه‌های با پهنای باند محدود توسعه داده شده است و یکی از پرکاربردترین کدک‌های VoIP محسوب می‌شود. با استفاده از G.729، حجم داده‌های ارسالی بسیار کاهش می‌یابد و صدایی با کیفیت قابل قبول ارائه می‌شود. با این حال، با توجه به فشرده‌سازی بالای داده‌ها، کیفیت صدا کمی پایین‌تر از دو کدک دیگر است.

کدک های VoIP معمولا در دو دسته اصلی قرار دارند: کدک های فشرده سازی با تلفیقی ضعیف و کدک های فشرده سازی با تلفیقی قوی. از آنجایی که کدک های فشرده سازی با تلفیقی قوی قابلیت فشرده سازی بیشتری دارند، برای شبکه های با پهنای باند محدود بسیار مناسب هستند. با این حال، کیفیت صدای آنها کمی پایین تر از کدک های فشرده سازی با تلفیقی ضعیف است.

در زیر، چند نمونه از کدک های VoIP را بصورت مرتب شده و با توجه به نوع تلفیقی که دارند آورده ایم:

کدک های فشرده سازی با تلفیقی ضعیف:

G.711

G.722

iLBC

G.726

G.728

کدک های فشرده سازی با تلفیقی قوی:

G.723.1

G.729

GSM

Speex

Opus

هر کدک معمولا نیازهای خاصی در زمینه VoIP را برآورده می‌سازند، به عنوان مثال G.711 به دلیل کیفیت صدای بالاش برای مکالمات افراد در سازمان ها استفاده می شود، در حالی که G.729 برای مکالمات بین شرکت ها در شبکه های با پهنای باند محدود مفید است.

نتیجه گیری

به عنوان نتیجه گیری، کدک های VoIP بسیار حائز اهمیت هستند زیرا روی کیفیت صدای تماس تأثیر می گذارند. از طریق استفاده از کدک های مناسب، می توان کیفیت صدای تماس را بهبود بخشید و برای کاربران تجربه بهتری ارائه داد. در این متن، سه نوع کدک VoIP بررسی شدند که شامل کدک های G.711، G.729 و G.722 HD بودند. هر کدام از این کدک ها مزایا و معایب خود را دارند. اما در کل، با استفاده از کدک های مناسب، می توان از امکاناتی مانند کاهش نویز و بهبود کیفیت صدا بهره برد.